روحيه اصحاب امام حسين و عشق صادق آنها و اينكه آنها مرگ را " ايثار
و اختيار " كردند
اين خصوصيت در ميان همه شهداء كربلا بوده كه آثروا الموت يعنی اختيارا
مردن را بر زندگی ننگآور ترجيح دادند . احدی نبود كه راه نجات نداشته
باشد . گاهی اتفاق میافتد كه جمعيتی مرد يا زن و مرد و اطفال ناگهان در
جائی گرفتار میشوند و به وضع بسيار فجيعی كشته میشوند ، ولی خصوصيت
حادثه كربلا در ميان حوادث فجيع ديگر جهان اينست كه همه آنها با آنكه
راهی برای نجات داشتند منتها با قبول ذلت و بی ايمانی ، طريق ايمان و
فدا و ايثار و تعظيم حق را ترجيح دادند . آنها جمال اخلاق و زيبائی شهادت
و كمال عبوديت را درك كرده بودند . قضيه امان عباس بن علی ( ع ) و قصه
محمد بن بشر الحضرمی و حل بيعت كردن سيدالشهداء از عموم و قضيه قاسم و
قضيه غلام سياه ، همه گواه موت اختياری است .
خصوصيت ديگر صحابه اباعبدالله اين بود كه خودشان را
قبل از شهادت حضرت و بنیهاشم به شهادت رساندند و اين ، دليل بر كمال
ايمان اينها به قائدشان بود .
اصحاب اباعبدالله نه برای مزد و اجرت میجنگيدند و نه از ترس و بيم ،
فقط برای ايمان و عقيده و حريت میجنگيدند .
از عجائب اينست كه در هيچ موطنی اينها در مقام عذر و توجيه برای
تسليم و سلامت بيرون آمدن برنيامدند . عقاد میگويد ( ص 157 ) : و لم
يخطر لا حد منهم ان يزين له العدول عن رأيه ايثارا لنجاتهم و نجاته ، و لو
خادعوا انفسهم قليلا لزينوا له التسليم و سموه نصيحة مخلصين يريدون له
الحياش ( 1 ) آنطور كه ابن عباس و ديگران كردند - و ليكنهم لم يخادعوا
انفسهم و لم يخادعوه وراء اصدق النصيحة له ان يجنبوه التسليم و لا يجنبوه
الموت ، و هم جميعا علی ذلك ( 2 ) ، با آنكه عيال و اطفال را میديدند و
عاقبت آنها را میدانستند و اين خيلی عجيب است و دليل بر اينست كه
مكتب حسينی مكتب عشق بود . « مناخ ركاب و منازل عشاق » .
شود آسان به عشق كاری چند
كه بود نزد عقل بس دشوار